Zuster Christophora Toirkens, onze tante...

Afgelopen zaterdag ben ik met mijn nicht Maria naar Utrecht geweest. Op bezoek bij een tante, die wij samen 3 jaar geleden hebben opgezocht toen tante in het ziekenhuis lag. Vorig jaar besloten wij dit opnieuw te doen, dit maal in haar klooster want onze tante is een kloosterzuster. Haar orde is landelijk bekend doordat ze tot een paar jaar geleden met regelmaat op televisie waren maar vooral omdat de orde midden in de maatschappij staat en niet achteraf in een dorp of op het platteland.


Tante Mia is een zuster in het Klooster Augustinessen van St. Monica en zij zit in een klooster in het hartje van Utrecht. Waar nu het centrum staat, was ooit de wijk C en daar was de armoede dermate stroef, dat het klooster zich intensief met deze wijk en haar bewoners bezig hield. Mijn tante kan fantastisch vertellen en ondanks haar 85 is ze nog steeds niet alleen helder maar duidelijk in haar mening en zienswijze. Ik bezoek haar al jaren met enige regelmaat als ik bij haar in de buurt ben en menig keer stond ik niet voor een gesloten deur maar wel in een klooster zonder tante want ze was veelvuldig onderweg. Jaren zat ze in het hartje van Amsterdam op de Warmoesstraat en toen ik haar daar opzocht toen waren de straten nog niet zoals nu, mooi opgeruimd en toegankelijk. Het klooster zat naast het Krasnapolsky maar was aan de buitenkant donker en zwart en binnen was een stelsel aan gangen en kamers. Zuster Heideman zag ik vaker dan tante en ik begreep pas later dat dat kwam doordat tante veel op bestuurlijk vlak deed en dus veel tussen de verschillende kloosters op en neer pendelde. Augustinessen zitten niet bepaald stil en ze bidden wel maar hun werk in de samenleving is belangrijk in hoe ze de tijd indelen. Tante was dan ook geen wereldvreemde en ze zag in de familie de zaken eerder aankomen dan menig ander. Het is eigenlijk nog steeds haar kracht. 60 jaar in het klooster en nog steeds actief. Waar andere van haar generatie met 65 met pensioen ging, doet zij het pas sinds vorig jaar iets rustiger aan.

De kloosterorde bepaalt samen wie wat doet, wie moeder-overste wordt dan wel andere taken krijgt. Dat gebeurt tijdens het Kapittel, de laatste vorig mei. Tante had al vaker aangegeven iets anders te willen doen maar het Kapittel besloot altijd anders. Ze gaf een paar jaar geleden wel toe, dat er wel degelijk naar de eigenschappen van iemand werd gekeken. De reden waarom ze onder andere zo lang Meisjesstad en de inkoop deed.

Wie dacht dat een kloosterlinge geen vakantie heeft, komt bedrogen uit. Toen de kloosterorde nog in Frankrijk een klooster had, ging Tante iedere paar jaar een tijdje in Frankrijk tijdens de retraite, waar ze dan ook Parijs bezocht. De laatste jaren moet ze het genoegen nemen met onder andere de Noordzee omdat het Franse Klooster er niet meer is, zoals zoveel andere dingen of ze woonde een tijdje in het klooster op de Monnikenberg in Hilversum. Het huis daar is nu ook gesloten, hetgeen wel jammer is want het was een juweeltje van een gebouw in een ongelofelijk mooi natuurgebied. De oorsprong was een oude villa die de orde zelf steen voor steen heeft uitgebreid. Ze bedelden bij bouwbedrijven voor de stenen, die een andere zuster bij het klooster dan liet bezorgen. Van al die stenen werd uiteindelijk een klooster gebouwd, er ontstond een wit gebouw dat vooral moest verbloemen dat tientallen verschillende soorten stenen zijn gebruikt voor de bouw hiervan. 


Nu zit ze op de Waterstraat in Utrecht, het laatste huis van de orde. Er wonen nog 22 zusters die ergens tussen de 64 en 99 zijn; er zijn nog meer zusters(16) maar die wonen in Brabant in een verpleeghuis voor kloosterlingen. Zij genieten van een ander leven, al dan niet in een andere wereld. Maar in Utrecht blijven ze uitgebreid aanwezig en gaan ze zelfs naar wedstrijden van FC Utrecht, al heb ik tante daar zelf nog niet over gehoord. 


Het klooster zelf is een oase van rust, zou je kunnen zeggen want het ligt wel midden in de stad, de Oudegracht voor de deur, in hartje Utrecht. Er zit nog steeds een zuster in de telefooncentrale en ze doen nog steeds hun rondjes in Wijk C en Utrecht. Ze redden zich met de hulp van studenten die er naast wonen en andere die ruimtes gebruiken in het klooster zelf. Tot de zomer lopen ze nog rond in hun zwarte habijten, zodra de zomer begint lopen ze in het wit. 

Wie in Utrecht komt, komt ze wellicht tegen. Zoveel kloosterzusters zien je tegenwoordig niet meer in de binnenstad van Utrecht,  op de Oudegracht dus wel.

Reacties

  1. mooi verhaal! Inderdaad jammer, dat dit een stukje geschiedenis gaat worden en in de vergetelheid gaat raken.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Zuster toikens zorgde er toch altijd voor dat moeders met kinderen in de vakantie huisjes konden. In Hilversum?
    Ik denk vaak aan haar en vraag me af of ze nog leeft. Liefs laura

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten

Populaire posts